Συνοψίζοντας, στις αρχές του 1946, αν και όχι στην ίδια ένταση με το 1944, συνέχιζαν να υπάρχουν οι αντικειμενικές προϋποθέσεις επαναστατικής κατάστασης και οι δυνατότητες ένοπλης λαϊκής εξέγερσης, με τη συμμετοχή σημαντικών δυνάμεων και του στρατού στα μεγάλα αστικά κέντρα. Ωστόσο, κάτι τέτοιο απαιτούσε τη διόρθωση της γραμμής του ΚΚΕ σε επαναστατική ιδεολογικοπολιτική κατεύθυνση.
Σε αυτό το καθήκον δεν μπόρεσαν να ανταποκριθούν η 12η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (25-27 Ιούνη 1945) και το 7ο Συνέδριό του (1-6 Οκτώβρη 1945), δηλαδή τα δύο κομματικά σώματα που στόχευαν να αντλήσουν ουσιώδη διδάγματα από τη δράση του ΚΚΕ στα χρόνια της Κατοχής και του Δεκέμβρη 1944. Τα δύο σώματα έκριναν ως βασικά σωστή τη στρατηγική που είχε ακολουθήσει το ΚΚΕ, καθώς και την υπογραφή των Συμφωνιών της Καζέρτας, του Λιβάνου και της Βάρκιζας.
Και μπορεί το ΚΚΕ και οι άλλες πολιτικές δυνάμεις του ΕΑΜ να αποφάσισαν την αποχή από τις εκλογές, αλλά η ταλάντευση της κομματικής ηγεσίας αναφορικά με τον ένοπλο αγώνα εκφράστηκε και στις Αποφάσεις της 2ης Ολομέλειας (Φλεβάρης 1946), που τον αντιμετώπιζαν ως μέσο πίεσης για δημοκρατικές εξελίξεις. Όπως σημείωσε αργότερα ο Ν. Ζαχαριάδης:
«…εκδηλώθηκαν οι εξής απόψεις: από τη μια μεριά έλεγαν, να πάμε μόνο ειρηνικά, η άλλη άποψη των στρατιωτικών ήταν να πάμε μόνο με τα όπλα. Και η Ολομέλεια αποφάσισε παραπέρα ανάπτυξη (…) προοδευτική ανάπτυξη του κινήματος, με ενίσχυση των ομάδων των καταδιωκόμενων για το προοδευτικό πέρασμα στον παρτιζάνικο αγώνα, στην ένοπλη αντίσταση».