Ο χάρτης της Ευρώπης μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
Το Δόγμα Τρούμαν & το Σχέδιο Μάρσαλ
Ο Χάρι Τρούμαν (αριστερά) και ο Τζόρτζ Μάρσαλ (δεξιά)
Η εκπόνηση αρχικά του Δόγματος Τρούμαν και στη συνέχεια του “σχεδίου Μάρσαλ” από τις ΗΠΑ εξυπηρετούσε την ανάγκη για τοποθέτηση των υπερσυσσωρευμένων κεφαλαίων τους, που ταυτόχρονα τους έδινε την πρωτοκαθεδρία στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Εξυπηρετούσε τη στρατηγική για την ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος (που υπηρετούνταν με μια ευέλικτη τακτική πχ, άμεση επιθετικότητα, πολιτική διάσπασης των δυνάμεων του Σοσιαλισμού, προσπάθεια οικονομικής αποδυνάμωσης του σοσιαλιστικού συστήματος) και της αποδυνάμωσης και ενσωμάτωσης του εργατικού και λαϊκού κινήματος των καπιταλιστικών κρατών για να εκτραπεί από τη διεκδίκηση της εργατικής εξουσίας.
Το “Δόγμα Τρούμαν” είχε προηγηθεί του “Σχεδίου Μάρσαλ”. Εξαγγέλθηκε στις 12 Μάρτη του 1947 και αφορούσε στην απόφαση των ΗΠΑ για άμεση οικονομική και πολιτική ανάμειξη σε Ελλάδα και Τουρκία. Το δε “Σχέδιο Μάρσαλ” παρουσιάστηκε στις 5 Ιούνη 1947 από τον Μάρσαλ. Αφορούσε το διακανονισμό προμήθειας αμερικανικών εμπορευμάτων από τις δυτικές καπιταλιστικές χώρες, αναγκαίων για την ανασυγκρότησή τους, είτε οικονομική είτε στρατιωτική, σε χρονική περίοδο έλλειψης δολαρίων για την αγορά τους.
Η αμερικανική βοήθεια προς τις χώρες της Ευρώπης, με βάση το “σχέδιο Μάρσαλ”, χωρίστηκε σε δύο τμήματα: την έμμεση και την άμεση βοήθεια. Η άμεση θα δινόταν σε δολάρια με σκοπό την αγορά εμπορευμάτων από τις ΗΠΑ και για να αντιμετωπιστεί η έλλειψή τους στην ευρωπαϊκή αγορά και η έμμεση αφορούσε την κάλυψη ελλειμμάτων που παρουσίαζαν ευρωπαϊκές χώρες που είχαν μεγαλύτερες εισαγωγές απ’ ότι εξαγωγές από τις συναλλαγές τους με άλλες χώρες.